He loea ʻōlelo Hawaiʻi, he mea kākau puke, a he alakaʻi o ke ea Hawaiʻi ʻo Haunani-Kay Trask (1949-2021). He polopeka emerita ʻo ia ma ke Kulanui o Hawaiʻi ma Mānoa, a ʻo ia ka mea i hoʻokumu i ke Kikowaena ʻImi Hawaiʻi.

Ka moʻolelo

E ho'opololei

Hānau ʻia ʻo Trask i Honolulu, Hawaiʻi i ka lā 3 o ʻOkakopa, 1949. He mamo ʻo ia no ka ʻohana Piʻilani o Kauaʻi a me ka ʻohana Kahakuakoi o Kauaʻi. Hānai ʻia ʻo ia ma Honolulu me kona mau kaikuahine ʻo Mililani Trask, he loio a he alakaʻi ea Hawaiʻi hoʻi, a me Michiyo Trask. He keiki ʻo ia na Bernard Trask, he loio hoʻi, a me Haunani Cooper Trask, he kumu kula.[1]

Hele ʻo ia i ke Kula o Kamehameha, a puka maikaʻi loa ʻo ia mai laila mai i ka makahiki 1967. Ma hope o kona puka ʻana, hele ʻo ia i ke Kulanui o Chicago no hoʻokahi makahiki ma mua o kona neʻe ʻana i ke Kulanui o Wisconsin-Madison. Ma laila, loaʻa iā ia kāna kēkelē laepua ma ka ʻEpekema Politik i ka makahiki 1972 a me kāna kēkelē laeʻula ma ka ʻEpekema Politik i ka makahiki 1981. ʻO kāna pepa nui no ka laeʻula, "Eros and Power: The Promise of Feminist Theory," ua lilo ia i puke i paʻi ʻia ma hope.[2]

I kona wā ma ke kulanui, lilo ʻo ia i alakaʻi no ka Kaua Vietnam kūʻē movement a me ka women's liberation movement. Ma laila i hoʻomaka ai kona hoʻomaopopo ʻana i ka pilina ma waena o ke kolonialisma a me ka hoʻokaʻawale ʻāina.[3]

Ke ola hana

E ho'opololei

Hoʻomaka ʻo Trask i kāna hana ma ke Kulanui o Hawaiʻi ma Mānoa i ka makahiki 1981 ma ke ʻano he polopeka ma ka māhele Women's Studies. I ka makahiki 1989, hoʻokumu ʻo ia i ke Kikowaena ʻImi Hawaiʻi, kahi e aʻo ʻia ai ka moʻolelo Hawaiʻi, ka ʻōlelo Hawaiʻi, a me nā loina Hawaiʻi. Ma lalo o kona alakaʻi ʻana, lilo ke Kikowaena i kahua no ka hoʻonaʻauao ʻana i nā hanauna hou o nā scholars Hawaiʻi a me nā alakaʻi ea Hawaiʻi.[4]

Ma kona ʻano he polopeka, ua aʻo ʻo Trask i nā papa he nui e pili ana i:

  • Ka moʻolelo o ka lāhui Hawaiʻi
  • Ke kolonialisma a me ka decolonization
  • Ka ʻike Hawaiʻi a me nā loina Hawaiʻi
  • Nā kālaiʻāina wahine (feminist political theory)
  • Nā pilina ʻāina a me ke kaiāulu

I ka makahiki 1990, lilo ʻo ia i Luna Hoʻokele no ke Kikowaena ʻImi Hawaiʻi, kahi āna i hoʻokele ai a hiki i ka makahiki 2000. I loko o ia wā, ua hoʻonui ʻo ia i ka papahana aʻo, hoʻonui i ka heluna o nā polopeka, a hoʻokumu i nā pilina me nā kaiāulu ʻōiwi ma waho o Hawaiʻi.[5]

He mea hoʻi ʻo ia i kūkulu i nā pilina me nā lāhui ʻōiwi ʻē aʻe ma ka Pākīpika a puni ka honua. Ua kahalalo ʻo ia i ka pilina ma waena o ka hoʻokolonaio ʻia ʻana o Hawaiʻi a me ka hoʻokolonaio ʻia ʻana o nā lāhui ʻōiwi ʻē aʻe, e like me Aotearoa a me Guåhan.[6]

Ka palapala

E ho'opololei

Ua kākau ʻo Trask i nā puke, nā moʻolelo, a me nā mele he nui. ʻO kāna mau puke koʻikoʻi:

  • From a Native Daughter: Colonialism and Sovereignty in Hawaiʻi (1993) - He puke i kālailai i ka hoʻokolonaio ʻia ʻana o Hawaiʻi a me ka hopena o ia hoʻokolonaio ʻana i ka lāhui Hawaiʻi. Ua lilo kēia puke i mea nui no ka movement ea Hawaiʻi.[7]
  • Light in the Crevice Never Seen (1994) - He puke mele nona ka moʻolelo o ka lāhui Hawaiʻi, ke aloha ʻāina, a me ke kūʻē i ka hoʻokolonaio. Ua loaʻa i kēia puke ka American Book Award i ka makahiki 1994.[8]
  • Night Is a Sharkskin Drum (2002) - He puke mele e hoʻomanaʻo ana i nā loina Hawaiʻi a me ka pilina o ka poʻe Hawaiʻi i ko lākou ʻāina.[9]

Ua kākau pū ʻo ia i nā ʻatikala academic he nui ma nā puke a me nā journal, e like me:

  • "Settlers of Color and 'Immigrant' Hegemony: 'Locals' in Hawaiʻi" (2000)
  • "The Politics of Hawaiian Culture" (1986)
  • "Lovely Hula Hands: Corporate Tourism and the Prostitution of Hawaiian Culture" (1982)

Ke ea Hawaiʻi

E ho'opololei

He hoa paio ikaika ʻo Trask no ke ea Hawaiʻi mai nā makahiki 1970 a i kona make ʻana. Ua komo ʻo ia i nā hana like ʻole no ka pono o ka lāhui:

Ka hoʻonaʻauao

E ho'opololei
  • Hoʻokumu i ke Kikowaena ʻImi Hawaiʻi
  • Aʻo i nā papa e pili ana i ka moʻolelo Hawaiʻi a me ke kolonialisma
  • Kākau i nā puke a me nā ʻatikala e wehewehe ana i ka pilina ma waena o ke kolonialisma a me ka hoʻokaʻawale ʻāina

Ka hana politik

E ho'opololei
  • Kūʻē i ka hoʻohana hewa ʻia ʻana o ka ʻāina Hawaiʻi
  • Paipai i ka hoʻihoʻi ʻana i ke ea Hawaiʻi
  • Kōkua i ka Kahoʻolawe movement
  • Kūkala i ka pono o ka lāhui Hawaiʻi ma mua o ka United Nations[10]

Ka haʻiʻōlelo kaulana

E ho'opololei

I ka lā 28 o Ianuali, 1993, i ka wā o ka hoʻomanaʻo ʻana i ka hoʻokahuli aupuni ma ka makahiki 1893, ua hāʻawi ʻo Trask i kāna haʻiʻōlelo kaulana "We Are Not American" ma ka ʻIolani Palace. Ua ʻōlelo ʻo ia:

"I am not an American. I am not an American. I will die before being an American. I will never forget what my people have lost. I will never forget the struggle of my people. We are not Americans. We will die as Hawaiians. We will never be Americans."[11]

Ua lilo kēia haʻiʻōlelo i mea hoʻomanaʻo no ke ea Hawaiʻi, a ua hoʻohana pinepine ʻia e nā hanauna hou o nā alakaʻi ea Hawaiʻi. Ua hoʻopaʻa ʻia kēia haʻiʻōlelo ma ka documentary Act of War: The Overthrow of the Hawaiian Nation (1993).[12]

Ka mālama ʻāina

E ho'opololei
  • Kūʻē i ka development hou ʻana ma nā ʻāina Hawaiʻi
  • Paipai i ka mālama ʻana i nā wahi pana
  • Kākoʻo i nā hui mālama ʻāina
  • Hoʻolaha i ke aloha ʻāina ma o kāna mau haʻiʻōlelo a me kāna mau mele

Nā makana a me nā hoʻohanohano

E ho'opololei

Ua loaʻa iā Trask nā makana he nui no kāna hana:

Nā makana

E ho'opololei
  • Ka Makana Lifetime Achievement mai ka Native Hawaiian Education Association (2004)
  • Ka Makana Kalanianaʻole mai ka Council for Native Hawaiian Advancement (2005)
  • Ka American Book Award no Light in the Crevice Never Seen (1994)
  • Ka Makana Distinguished Research mai ke Kulanui o Hawaiʻi (1998)
  • Ka Makana Facing Race Ambassador no ka hoʻoponopono ʻana i ka hoʻokae lāhui (2003)[13]

Nā hoʻohanohano

E ho'opololei
  • Ua hoʻohanohano ʻia ʻo ia ma ke ʻano he Distinguished Alumni o ke Kula o Kamehameha (2000)
  • Ua hoʻokumu ʻia ka Haunani-Kay Trask Prize in Pacific Indigenous Politics ma ke Kulanui o Hawaiʻi (2022)
  • Ua kapa ʻia kekahi lumi ma ke Kikowaena ʻImi Hawaiʻi ma kona inoa (2021)[14]

Ma muli o kāna hana a pau, ua lilo ʻo Trask i mea nui i ka moʻolelo o Hawaiʻi. Ua hoʻololi ʻo ia i ke ʻano o ka noʻonoʻo ʻana o nā kānaka no ka hoʻokolonaio ʻia ʻana o Hawaiʻi a me ka pono o ka hoʻihoʻi ʻana i ke ea. Ua aʻo ʻo ia i nā hanauna hou o nā alakaʻi Hawaiʻi, a ua waiho mai ʻo ia i nā puke a me nā mele e hoʻomau ana i kona leo a me kona manaʻo.[15]

  1. Honolulu Star-Bulletin. "Haunani-Kay Trask, Native Hawaiian scholar and activist, dies at 71." July 3, 2021.
  2. University of Wisconsin-Madison Alumni News. "In Memoriam: Haunani-Kay Trask." 2021.
  3. Pacific Islands Report. "Haunani-Kay Trask: A Life of Activism and Scholarship." 2021.
  4. University of Hawaii News. "Center for Hawaiian Studies: 30 Years of Indigenous Education." 2019.
  5. Ka Wai Ola. "Remembering Dr. Haunani-Kay Trask." August 2021.
  6. Pacific Studies Journal. "Indigenous Solidarity: The Work of Haunani-Kay Trask." Vol. 45, 2018.
  7. University of Hawaii Press. "From a Native Daughter: 25th Anniversary Edition." 2018.
  8. Before Columbus Foundation. "American Book Awards 1994." Archives.
  9. Wesleyan University Press. "Night Is a Sharkskin Drum." 2002.
  10. United Nations Permanent Forum on Indigenous Issues. "Statement by Dr. Haunani-Kay Trask." 2001.
  11. Hawaii Public Radio. "Haunani-Kay Trask's 'We Are Not American' Speech (1993)." Archive Recording.
  12. Na Maka o ka ʻĀina. "Act of War: The Overthrow of the Hawaiian Nation." 1993.
  13. Race Forward. "Facing Race Ambassador Awards 2003." Archives.
  14. University of Hawaii News. "Center for Hawaiian Studies Dedicates Haunani-Kay Trask Room." December 2021.
  15. Hawaiian Journal of History. "The Legacy of Haunani-Kay Trask." Vol. 55, 2021.